Trendwatcher Adjiedj Bakas: ‘Zorgkosten worden goedkoper’

Door Marcel Beijer

ALMERE – Een interview met de Almeerse trendwatcher Adjiedj Bakas is nooit saai. We praten met hem over zijn nieuwe boek waarin hij zorgtrends bespreekt, maar ook over het ‘elegant sterven’ in een luxe sarcofaag en virtuele artsen. “Al die zorgen over de onbeheersbare zorgkosten? Volstrekt niet nodig”, stelt Bakas. “Nieuwe technologie maakt de zorg juist goedkoper.”

De Zorg betaalbaar? Dat hoor ik voor het eerst.

“Je zult gaan zien dat de overheid de komende jaren zwaar gaat inzetten op preventie: bestrijding van obesitas, rookverslaving. Te beginnen bij de jeugd op scholen. Alcoholisme is trouwens ook een  groot probleem. 10 tot 20 procent van de Nederlanders zuipt teveel. Het veroorzaakt allerlei ziektes en problemen. Los je dat op, dan scheelt dat direct miljarden euro’s. En de techniek: iedereen heeft straks zijn medisch dossier op de smartphone. Alcoholisten krijgen zodra ze bij de slijter een fles whisky willen bestellen een waarschuwing: je kunt er beter vanaf blijven, kreng! Je hebt je limiet deze maand al bereikt. Als je deze fles koopt, gaat je zorgpremie omhoog.”

Hoe weet u dat?

“De verzekeraars zijn hier allang over in overleg met het ministerie, directies van ziekenhuizen, zorginstanties, vakbonden… ik heb alle relevante insiders en outsiders gesproken voor mijn gloednieuwe boek De Toekomst van Zorg.“

Dat klinkt best eng, die controle via je smartphone. Big Brother is watching you…

“Ja, maar dat gaat wel gebeuren. Ziektepreventie wordt de grootste kostenbesparing in de zorg. Maar alcoholisten hoeven niets te vrezen, hoor. Er bestaat namelijk al een pilletje. Dat stop je in een glaasje water: klok, klok, klok. En dan ben je drie uur lang stomdronken. Daarna wordt je wakker en ben je weer fris en nuchter. Zelfs geen kater. Hahaha. Maar roken wordt ook steeds moeilijker gemaakt. Net zoals overmatig eten en te weinig bewegen. Ik ben een Bourgondiër. Dus heb ik pretspekjes. Ik heb mijn buikvet laatst laten bevriezen. Ken je dat? Geweldig. Voor 200 euro raak je vier centimeter buikomvang kwijt.”

De zorg gaat ook de-professionaliseren en informaliseren, schrijft u in uw boek. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?

“De mens is een zoogdier, we willen voor elkaar zorgen. Zorgverzekeraars spelen daar op in. Zij zullen een deel van het werk aan familie en vrienden overlaten, gecoacht door een virtuele verpleegkundige, bijvoorbeeld via WhatsApp of Facetime. Mijn zus Sabina is een van de beste verpleegkundigen in Suriname en heeft zichzelf opnieuw uitgevonden als virtuele verpleegkundige. Ze coacht virtueel mantelzorgers in Nederland en Suriname. Gaat perfect. Ik hoorde van een Almeers bedrijf dat in Lelystad 400 zorgwoningen gaat bouwen, waarin mensen elkaar in groepjes gaan helpen, bijvoorbeeld om een wond te verzorgen, of een injectie te geven, onder leiding van een virtueel verpleegkundige. De lamme helpt de blinde, eigenlijk. Een 70-jarige tilt straks een 80-jarige uit bed.”

De technologie zorgt dus voor besparing?

“Absoluut, naast de eerder genoemde preventie dus. In ons land zijn er 1 miljoen zombie-banen: mensen die niks anders doen dan vergaderen. Iedere dokter, verpleegkundige, fysiotherapeut in ons land is 30 procent van zijn tijd kwijt aan administratie. Dat wordt weggenomen door de technologie. Daardoor stijgt de arbeidsproductiviteit in de zorg met minimaal 35%. Dan zijn in één klap alle zorgvacatures vervuld. Je krijgt daarna gewoon een afrekening waarbij het te declareren bedrag netjes wordt verdeeld over de dokter, ziekenhuis en verpleegkundige, en iedereen die eraan te pas kwam. Zoals bij Spotify gebeurt. Daar krijgen de componist, zangeres, drummer en gitarist ook naar gelang hun inbreng uitbetaald. Alleen die techniek bespaart al 8 miljard per jaar in de zorg, heeft Deloitte voor mij uitgerekend. En als iedere parttimer in ons land twee of meer uur per week extra gaat werken zijn alle vacatures in het hele land in iedere branche vervuld. Maar dan moet de fiscus dat fiscaal aantrekkelijk maken. Nu werkt de fiscus niet vóór maar tegen de mensen. Ga je als parttimer meer werken, dan verlies je subiet toeslagen enzovoort. Foei!”

Stress is ook een veelvoorkomend en kostbaar probleem.

“Precies. Dat staat ook in mijn boek. Crises zorgen voor stress. Alleen al door de gasrekening krijgen mensen stress, maar we hebben op dit moment geloof ik wel tien crises tegelijk. De Zorggroep Almere verwacht dat veel mensen deze winter zich daardoor ziek zullen melden. Er moet iets gebeuren. Ik adviseer ze: geef iedereen 5000 euro om door de komende hongerwinter te komen of lobby bij het ministerie van Financiën voor lagere belasting voor werknemers die langer willen gaan werken dan twee of drie dagen. Luister goed: er moet echt serieus belastingvoordeel voor ze zijn. Dat vermindert de zorgen.”

U schrijft: de laatste vijf jaar van ons leven zijn de zorgkosten evenveel als de tachtig jaar daarvoor.

“Het is een feitelijke conclusie: ouderen kosten de zorg veel geld. We moeten elkaar niet koste wat kost in leven proberen te houden, zeker voor wie dat helemaal niet meer wil. Dus je zult gaan zien dat euthanasie makkelijker wordt gemaakt. Ik noem dat de ‘doe-het-zelf-euthanasie’. In Zwitserland hebben ze dat al. Daar is een webwinkel waar je de Sarco kan kopen.”

Dat moet u even uitleggen.

“Dat is een 3D-geprinte sarcofaag. Daar ga je in liggen, met je mooie pak aan. Het is immers je laatste optreden op aarde. Je neemt nog lekker een wijntje. Je zegt ‘toedeloe’ tegen je partner. Dan gaat de Sarco dicht en komt er een soort slaapgas vrij waarbij je direct in slaap valt en niet meer wakker wordt. De Zwitsers noemen dat: ‘elegant sterven’. Binnen hun wetgeving kan dat daar gewoon.”

In Nederland niet. Hier gaat de ChristenUnie dwars liggen.

“Who cares? Je bestelt dat ding online in Zwitserland. PostNL levert het netjes bij je af. Hahaha. Misschien word ik wel distributeur in Nederland en vestig ik me op Urk of in de Biblebelt. Ik weet zeker dat die daar heel goed verkocht zal worden.”

U blijft lachen om het leven.

“Natuurlijk. In mijn lezingen gebruik ik ook humor en geef positieve energie. Weet je: alleen gewonde mensen verwonden andere mensen. Ik ben heel optimistisch. Ik ben zelf niet meer zo mobiel en mijn man heeft longkanker in stadium 4B. Dat is formeel het laatste stadium. Op dit moment, een jaar na die diagnose, is hij nog energiek en springlevend en hij ziet er nog geweldig uit. Ondertussen is zelfs de chemo gehalveerd en hoeft hij nog maar eens in de drie maanden een scan voor controle. Hoe kan dat? Omdat de technologie grote stappen maakt! Iedere keer als er iets nieuws komt, testen ze dat in Amsterdam UMC op hem uit. Fantastisch als het werkt. Werkt het niet? Prima, dan stoppen ze er weer mee. Zijn oncoloog, de kundige, bevlogen en betrokken dr. Hans Daniels, is een spin in het web van alle nieuwe doorbraakinnovaties bij de bestrijding van longkanker. Ik hoop dat mijn man zeker nog tien jaar kan leven en werken met een puike levenskwaliteit. Prima. Dan is hij 70. En dan hebben we de Sarco tot onze beschikking. Dan geven we elkaar een kus, proosten op het leven en gaat hij hemelen. Maar misschien is er dan ook wel een tweepersoons Sarco. Hahaha. Dat is toch geweldig?”

Het is ook gevaarlijk. Als u ruzie heeft met uw partner, dan stopt hij u misschien onvrijwillig in zo’n Sarco.

“Ik laat tijdens mijn lezingen altijd een filmpje zien van de Sarco en zeg ik: ‘kindertjes, zo elegant kan het zijn. Maar ik vraag daarvoor eerst toestemming aan de organisator. Niet iedereen zit daarop te wachten en het laatste wat ik wil is zelfmoord stimuleren. Maar mijn punt is: het wordt mogelijk. Het zit eraan te komen.”

Het boek ‘De Toekomst van de Zorg – trends voor een vergrijzende samenleving’ is verschenen bij Soemintra Books. Het kost 22,95 euro (e-book 9,95 euro) en is te bestellen via de site www.trendsbybakas.nl

Adjiedj Bakas verzorgt lezingen over de trends uit zijn boek.